Fakty o Świecie

Fakty o Świecie

"To tragedia. Nie nadążamy z chowaniem zmarłych"

Pandemia COVID-19 w Indiach wymyka się spod kontroli. Brakuje leków, tlenu i łóżek w szpitalach. Minionej doby w Indiach potwierdzono prawie 260 tysięcy nowych zakażeń koronawirusem, dlatego kolejne stany wprowadzają ograniczenia, a w stolicy przez sześć dni będzie obowiązywał ścisły lockdown. Niektórzy eksperci twierdzą, że za wzrostem zakażeń może stać indyjski wariant wirusa. Władze Indii wierzą, że przyspieszenie kampanii szczepień pomoże opanować sytuację. Materiał "Faktów o Świecie" TVN24 BiS.

Trudny rok Wielkiej Brytanii. "Za chwilę pojawią się bardzo poważne problemy"

- Na początku tego tygodnia mieliśmy małe kroki do wyjścia z lockdownu - powiedziała w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS Kasia Madera, dziennikarka BBC, komentując sytuację w Wielkiej Brytanii. Jednocześnie oceniła, że pandemia była tragiczna w skutkach w tym kraju. - Jeśli uwzględnimy tempo wydatków publicznych i skalę rozszerzenia zadłużenia, to jest oczywiste, że w tej chwili nawet poza kontekstem brexitu rząd brytyjski zbliża się do momentu, w którym będzie musiał podejmować bardzo bolesne z punktu widzenia społecznego decyzje - skomentował dr Przemysław Biskup, ekspert ds. brytyjskich Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. - Podobnego zdania jest Maciej Czajkowski, korespondent i współpracownik brytyjskich mediów w Polsce, którego zdaniem sukces akcji szczepionkowej w Wielkiej Brytanii przykrył problemy gospodarcze związane z brexitem.

"W Unii Europejskiej, i nie tylko, bardzo mocno wyrażana jest filozofia gospodarki obiegu zamkniętego"

- Należy ograniczyć krótkie loty wewnątrzkrajowe i europejskie, bo można je łatwo zastąpić koleją - stwierdziła w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS Urszula Stefanowicz, ekspertka Koalicji Klimatycznej. - W Unii Europejskiej, i nie tylko, bardzo mocno wyrażana jest filozofia gospodarki obiegu zamkniętego i rozszerzonej odpowiedzialności producentów - podkreślił Sławomir Brzózek, ekspert ds. ekologii i zmian klimatu. - Maersk, największa na świecie firma transportu morskiego, (...) ogłosił, że będą mieli flotę neutralną klimatycznie do 2030 roku, wiedząc, że jeszcze nie ma dziś tej technologii - zauważył Mirosław Proppe, prezes zarządu WWF Polska.

"Rosjanie są gotowi, ale my też". Prezydent Ukrainy na linii frontu

Telewizja CNN towarzyszyła prezydentowi Ukrainy w trakcie wizyty na linii frontu w Donbasie. Wołodymyr Zełenski w hełmie i kamizelce kuloodpornej odwiedził żołnierzy w okopach. Podkreślał, że Ukraina liczy na pomoc Zachodu w konflikcie z Rosją. - Potrzebujemy czegoś więcej niż proste słowa – stwierdził prezydent Ukrainy.

Napięcie na linii Iran-Izrael. "Nikomu nie zależy, żeby ta eskalacja przebiegała zbyt szybko"

W niedzielę w irańskich zakładach wzbogacania uranu w Natanz doszło do awarii. Szef irańskiej dyplomacji oskarżył o atak Izrael. - To jest już drugi atak na Natanz i trzeba pamiętać, że to jest wliczone w ramach drabiny eskalacyjnej. Izrael prowadzi taką kampanię między wojnami, która jest symetryczną doktryną obrony przed Iranem - stwierdził w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS Łukasz Przybyszewski, ekspert do spraw Iranu z Akademii Sztuki Wojennej. Zdaniem politolożki Patrycji Sasnal, kierowniczki Biura Badań i Analiz Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, Stany Zjednoczone mogły odpowiadać za przeciek do prasy w sprawie ataku. - To może być odwet wobec Izraela za to, że Izrael chce zniszczyć lub storpedować trwające w Wiedniu wysiłki na rzecz wznowienia rozmów z Iranem - powiedziała. - Myślę, że to nie są działania obliczone na jakiś krótki efekt - dodał Grzegorz Małecki, były szef Agencji Wywiadu.

"Cały czas jesteśmy na poligonie doświadczalnym"

Pandemiczne zamieszanie wokół wielkich imprez sportowych. Pandemia już zmieniła trasę sztafety z ogniem olimpijskim przed igrzyskami w Japonii. W Lidze Mistrzów piłkarze grają przy pustych trybunach. Jak w czasie pandemii mają wyglądać wielkie imprezy? - Te igrzyska to też będzie duży łut szczęścia - stwierdziła Otylia Jędrzejczak, mistrzyni olimpijska w pływaniu. - Cały czas jesteśmy na poligonie doświadczalnym - ocenił Witold Domański, komentator Eurosportu. - Sport w ogóle wyjdzie obronną ręką. Może najbardziej obronną w całej pandemii - dodał Maciej Petruczenko z "Przeglądu Sportowego".

"Plany Bidena na pewno są przełomowe"

Jakie plany wobec gospodarki ma Joe Biden? Jak prezydent chce zmienić Amerykę pod swoimi rządami i jak wielkie pieniądze chce wydać na te zmiany? To jeden z elementów walki o prymat w globalnej gospodarce i wyścigu z Chinami. - Nie wszystko da się efektywnie wprowadzić w życie. Będzie sporo zmarnowanych pieniędzy - ocenił profesor Krzysztof Błędowski z Manufacturers Alliance for Productivity and Innovation. - Plany Bidena na pewno są przełomowe - stwierdził Ignacy Morawski, główny ekonomista dziennika "Puls Biznesu". - Przyjęcie tego planu nie jest niemożliwe, ale będzie trudne - oceniła profesor Małgorzata Zachara-Szymańska z Instytutu Amerykanistyki i Studiów Polonijnych UJ.

"Instrumenty wpływu na Rosję ze strony Zachodu słabną z każdym rokiem"

- Mamy do czynienia z ewidentnym zwiększeniem obecności rosyjskiej przy granicach z Ukrainą i z regionami, które też są de facto kontrolowanie przez Rosjan, regionami separatystycznymi, a także na Krymie, i samo przez się jest to sytuacja niebezpieczna i niepokojąca - stwierdziła w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, była ambasador Polski w Rosji i dyrektor instytutu Strategie 2050. - Instrumenty wpływu na Rosję ze strony Zachodu słabną z każdym rokiem i Rosja prowadzi politykę konfrontacyjną - powiedziała Agnieszka Legucka, analityczka spraw rosyjskich w PISM. - Kwestia Nord Stream 2 jest dzisiaj na finiszu. (...) Dla Rosji to jest trochę takie być albo nie być, bo dla Rosji to jest kwestia jej dywersyfikacji i bezpieczeństwa energetycznego - skomentowała dr Agnieszka Bryc, specjalistka od stosunków międzynarodowych.

"Pandemia jest egzaminem dla naszej dojrzałości"

Pandemia wywróciła życie większości osób do góry nogami. Jak ten ostatni rok wpłynął na wzorce naszych zachowań? - Te nasze indywidualne wybory idą w zupełnie innym kierunku w zależności od tego, w którym miejscu się znajdujemy: czy jesteśmy przed chorobą, czy po chorobie, czy po śmierci kogoś bliskiego - powiedział w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS dr Tomasz Sobierajski socjolog, wakcynolog społeczny. Zdaniem dr Heleny Chmielewskiej-Szlajfer, socjolożki z Akademii Leona Koźmińskiego, wynika to z tego, że społeczeństwo otrzymuje sprzeczne informacje. - Ludzie nie traktują restrykcji poważnie, bo dlaczego mieliby je traktować poważnie, jeżeli w galerii handlowej nie wolno przebywać, a w kościele wolno przebywać. To jest po prostu nielogiczne - stwierdziła. Psycholog i socjolog dr Joanna Heidtman zwróciła uwagę, że ludzie zaczynają minimalizować ryzyko i je lekceważyć. - Jako ludzie nie jesteśmy jednostkami racjonalnymi, a racjonalizującymi - podsumowała Heidtman.

Tysiące pacjentów w kolejkach na OIOM. "Patrzysz, jak ktoś umiera i nie możesz nic zrobić"

W Brazylii wykryto nową mutację koronawirusa. Zakażenie potwierdzono na razie u jednego pacjenta. Nowa mutacja przypomina wariant południowoafrykański, ale na razie niewiele o niej wiadomo. Sytuacja w kraju jest coraz gorsza. Oddziały intensywnej terapii są przepełnione, a lekarze coraz częściej muszą decydować, którego z pacjentów ratować. Tymczasem prezydent Jair Bolsonaro nie zmienia retoryki. Nadal twierdzi, że pandemiczne obostrzenia nie mają sensu i wzywa do ich zniesienia. Materiał "Faktów o Świecie" TVN24 BiS.

Powstanie nowy sojusz w Europie?

Premier Mateusz Morawiecki, premier Węgier Viktor Orban i Matteo Salvini spotkali się w czwartek w Budapeszcie. Politycy zapowiadają, że zamierzają rozwijać współpracę. Ma to doprowadzić do utworzenia nowego ugrupowania na arenie europejskiej o profilu prawicowym. Co może oznaczać ten nowy sojusz? O tym w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS rozmawiali: doktor Małgorzata Bonikowska, prezes ośrodka THINKTANK i Centrum Stosunków Międzynarodowych, doktor Dominik Hejj z Instytutu Europy Środkowej i portalu kropka.hu oraz Jerzy Haszczyński, szef działu zagranicznego "Rzeczpospolitej".

Kolejna sprawa Polski w TSUE. Komisja Europejska chce "zawiesić" Izbę Dyscyplinarną

Komisja Europejska zaskarżyła Polskę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku ustawą z grudnia 2019 roku, która zmieniła funkcjonowanie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego. Jednocześnie KE wnosi o zastosowanie środków tymczasowych wobec czynności Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. TSUE już zastosował takie środki w innej sprawie. Materiał "Faktów o Świecie" TVN24 BiS.

Putin "musi zrobić wszystko, aby utrzymać Białoruś w swojej strefie wpływów"

Aleksiej Nawalny, przetrzymywany w łagrze, podjął głodówkę. Domaga się leków i dostępu do lekarza. - Kreml stracił już cierpliwość i przestał tolerować Aleksieja Nawalnego na wolności - ocenił Andrzej Zaucha z "Faktów" TVN. - Rosja dąży w tym momencie już do izolacji jeszcze większej od Europy - dodała Wiktoria Bieliaszyn z "Gazety Wyborczej". Zdaniem doktor Agnieszki Bryc z Uniwersytetu imienia Mikołaja Kopernika w Toruniu - Władimir Putin musi zrobić wszystko, aby utrzymać Białoruś w swojej strefie wpływów.

Nagranie, które wstrząsnęło krajem. "Prawda jest taka, że policja zabija, bo może"

Brutalne zatrzymanie kobiety w Meksyku zakończyło się jej śmiercią. Do zdarzenia doszło w weekend w Tulum. Policjantka klęczała na plecach zatrzymanej kobiety. Sekcja zwłok wykazała, że 36-latka doznała uszkodzenia kręgosłupa. Funkcjonariusze zostali aresztowani, a prokuratura wszczęła śledztwo w sprawie zabójstwa. Rodzina domaga się ukarania winnych. Tego samego chcą obywatele Meksyku, którzy w ramach protestu wyszli na ulice. Materiał "Faktów o Świecie" TVN24 BiS.

Rząd Merkel w ogniu krytyki. "To kryzys zaufania do centralnej władzy"

W niemieckich mediach pojawiła się fala krytyki pod adresem rządu za nieskuteczną walkę z pandemią. - Angela Merkel nie jest w stanie zapanować nad tym, że każdy land chce wprowadzać własne zasady, stąd ten chaos i duże rozczarowanie - zaznaczyła w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS dr Agnieszka Łada z Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt. Przeciwnego zdania była dr Justyna Schulz, dyrektorka Instytutu Zachodniego. - To nie jest kryzys federalizmu niemieckiego, ale pewien kryzys zaufania do centralnej władzy i do Angeli Merkel - powiedziała Schulz. Marcin Zaborowski z "Res Publica Nowa" zwrócił uwagę, że niemieckich obywateli najbardziej rozczarowało tempo szczepień. - Jest to dosyć zadziwiające, że państwo, które produkuje i eksportuje szczepionki, jest tym państwem, gdzie to tempo szczepień jest mniejsze niż w Polsce - podkreślił.

Nowa zimna wojna rozegra się między USA a Chinami? "Wygląda na to, że wchodzimy w nową epokę"

Nowa administracja amerykańska uważa, że stosunki USA z Chinami są coraz bardziej wrogie. - Wygląda na to, że wchodzimy w nową epokę. Niektórzy to nazywają nową odsłoną zimnej wojny - powiedział w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS politolog i sinolog prof. Bogdan Góralczyk. Wyjaśnił, że zdaniem Chin wyszły one zwycięsko z kryzysu finansowego w 2008 roku i dobrze sobie poradziły z epidemią COVID-19. - Jesteśmy na zakręcie dziejowym - zgodził się dr Jacek Bartosiak, założyciel i właściciel Strategy&Future, ekspert ds. geopolityki. - Kto wygra w tym starciu, ten będzie ustanawiał cykle technologiczne, reguły gry, regulacje międzynarodowe, ustalał globalny handel, będzie miał przewagę kapitałową i wojskową - stwierdził. - Myślę, że to jest era początku dziejowej przewagi Chin - powiedział Marek Ostrowski, dziennikarz "Polityki".

"Uchylenie polityki 'Remain in Mexico' spowodowało nasilenie tej fali"

Coraz więcej migrantów usiłuje przedostać się na teren USA z Meksyku. Krytycy obecnej administracji twierdzą, że tysiące migrantów przyciąga zapowiedź liberalnej polityki migracyjnej prezydenta Joe Bidena. - Imigranci generalnie usłyszeli taki komunikat od administracji Bidena: przychodzi zmiana, nie będzie już człowieka, który nazywał imigrantów kryminalistami i gwałcicielami (...) i nadzieja tych ludzi, którzy - czasami rok, dwa - czekali na granicy, została ożywiona - stwierdziła w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS Katarzyna Sławińska z "Faktów" TVN. - Uchylenie polityki "Remain in Mexico" spowodowało nasilenie tej fali, ponieważ okazało się, że dzieci nie będą musiały oczekiwać po stronie meksykańskiej - dodał dr hab. Jarosław Szczepański z Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. - Musimy zdawać sobie sprawę, że ci migranci pochodzą głównie z trzech państw, gdzie sytuacja społeczno-gospodarcza jest niezwykle trudna - zwrócił uwagę dr hab. Karol Derwich, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

"Chcieliśmy uciec od zgiełku miasta, od zatłoczonych ulic"

Pandemia COVID-19 pozmieniała ich życiowe plany, ale niekoniecznie na gorsze. Lockdown i zamknięcie się Europy potraktowali jako szansę. Pani Ela i pan Grzegorz zamieszkali na małej indonezyjskiej wyspie w pobliżu Bali, podobnie jak pani Alicja. Materiał "Faktów o Świecie" TVN24 BiS.

"Hiszpania tak naprawdę pomału staje u bram czwartej fali"

Europa znajduje się w uścisku pandemii, a wielkimi krokami zbliża się Wielkanoc. Jak wygląda pandemiczna rzeczywistość na Starym Kontynencie? - Ludzie przyzwyczaili się do tego, że msze święte są online - mówił o sytuacji na Słowacji Peter Dzurilla, dziennikarz i prawnik. - Niemcy mają ogromny problem ze szczepieniami - poinformował Bartosz Dudek, kierownik redakcji polskiej Deutsche Welle. - Hiszpania tak naprawdę pomału staje u bram czwartej fali - przekazała Roksana Guillen Ortega, Polka mieszkająca w Hiszpanii, autorka bloga hiszpaniaole.pl. - Włochy praktycznie w całości są w czerwonej strefie - przypomniała Sylwia Pruszak, Polka mieszkająca we Włoszech, autorka bloga "Italia Moim Okiem".

"Po raz pierwszy widzimy ataki na tak ogromną skalę". Wyciekły nagrania z tajnych archiwów

Uciekają przed torturami, gwałtami i więzieniem. Uciekają przed Alaksandrem Łukaszenką, który kurczowo i brutalnie trzyma się władzy. Latem zeszłego roku Łukaszenka sfałszował wybory prezydenckie, a protestujących rodaków kazał prześladować. Telewizja CNN otrzymała od byłych białoruskich milicjantów nagrania, które dowodzą skali nadużyć. Materiały wyciekły z tajnych archiwów.

"Wykluczenie czyjegoś głosu jest sposobem sprawowania władzy"

Ponad 100 lat temu pierwsze Polki weszły do parlamentu. Jak wygląda sytuacja kobiet, nie tylko w Polsce, ale i na świecie po 100 latach zmian? - Pandemia pokazała, że, kiedy jedna osoba musi zrezygnować z pracy, ponieważ za dużo jest tego wszystkiego, to rezygnuje kobieta, bo ona zarabia mniej - stwierdziła Olga Wiechnik, autorka książki "Posełki. Osiem pierwszych kobiet". - Patriarchat tak stworzył ten świat, że to mężczyźni mają uprzywilejowane pozycje władzy - zauważyła Agnieszka Wiśniewska z "Krytyki Politycznej". - Wykluczenie czyjegoś głosu jest sposobem sprawowania władzy - zaznaczyła profesor Małgorzata Fuszara, prawniczka, Gender Studies, UW.

"Jeżeli Ameryka wraca do gry, to nie może zostać tylko na etapie deklaracji"

Joe Biden mówi o Putinie, że to "zabójca". Amerykańscy dyplomaci, przy włączonych kamerach, kłócą się ze swoimi kolegami z Chin. Jak będą wyglądały relacje z Rosją i Chinami pod rządami Joe Bidena? - Jeżeli Ameryka "wraca do gry", to nie może zostać tylko na etapie deklaracji, tylko ona musi pokazać jak gra - stwierdziła doktor Małgorzata Bonikowska, prezes ośrodka THINKTANK i Centrum Stosunków Międzynarodowych. Zdaniem Andrzeja Talagi z Warsaw Enterprise Institute - Joe Biden do pewnego stopnia nową jakość w relacjach amerykańsko-chińskich. - Unia Europejska może być dla Stanów Zjednoczonych wartościowym sojusznikiem kiedy jest mocna - uważa doktor Łukasz Pawłowski, socjolog współprowadzący "Podkast amerykański". - Amerykanie doznali od Rosjan bardzo poważnego upokorzenia - stwierdziła Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, była ambasador RP w Moskwie, dyrektor Instytut Strategie 2050.

"Polacy rzucili się na możliwość spędzenia Świąt Wielkiej Nocy w tropikach"

W świecie, który wyhamował przez pandemię, wciąż są miejsca, do których podróżować można. Coraz więcej Polaków z takich możliwości korzysta nie zwracając uwagi na to, że w tych krajach poziom przestrzegania pandemicznych ograniczeń jest bardzo niski. Skrajnym przypadkiem jest Tanzania wraz z należącym do niej Zanzibarem. Ten kraj od kwietnia zeszłego roku w ogóle nie informuje o liczbie zakażeń, a prezydent John Magufuli nazywał COVID-19 grypą i mówił, że da się pokonać chorobę modlitwą. John Magufuli we wtorek zmarł. Oficjalnie - na serce. Nie brakuje spekulacji, że powodem zgonu był właśnie koronawirus.

"Mamy coraz więcej chorych. Nie jesteśmy w stanie sobie z tym poradzić"

Tak źle od początku pandemii w Brazylii jeszcze nie było. Minionej doby potwierdzono tam ponad 90 tysięcy nowych zakażeń, zmarło ponad 2600 osób. Oddziały intensywnej terapii w całym kraju są przeciążone. W wielu miejscach nie ma już wolnych łóżek, a wkrótce może też zabraknąć podstawowych środków ochronnych.

"Prezydent Biden nie bez powodu użył tak mocnych słów"

Prezydent USA Joe Biden w rozmowie z telewizją ABC News określił Putina mianem "zabójcy" oraz osoby, która "nie ma duszy". Do słów Bidena w czwartek osobiście odniósł się Władimir Putin. - Prezydent Biden nie bez powodu użył tak mocnych słów. W przyszłym tygodniu powinniśmy się spodziewać jakieś reakcji i na pewno będzie to reakcja widoczna - stwierdził w "Faktach o Świecie" TVN24 BiS pułkownik Grzegorz Małecki, były szef Agencji Wywiadu. - Trzeba pamiętać, że Rosjanie grają ostro, w związku z tym oni na te działania amerykańskie z całą pewnością odpowiedzą - zwrócił uwagę Witold Jurasz z Ośrodka Analiz Strategicznych i portalu onet.pl. - Nie spodziewam się, że nastąpi jakaś frontalna konfrontacja amerykańsko-rosyjska - ocenił z kolei Łukasz Kulesa z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.