Amerykanie nie wybierają prezydenta bezpośrednio – decydują o tym, jak mają zagłosować elektorzy z ich macierzystego stanu. To system rodem z XVIII wieku, który wciąż nie został zmieniony. Dlaczego? – Zmiana wymaga ogromnej większości reprezentantów, senatorów i stanów – tłumaczył w „Faktach z Zagranicy” TVN24 BiS amerykanista prof. Zbigniew Lewicki. Kolegium Elektorskie jest usankcjonowane w amerykańskiej konstytucji po to, „żeby zachować szacunek dla quasi-suwerenności stanów”, dodał Marek Ostrowski z „Polityki”, drugi gość Piotra Kraśko.

Wybór Ameryki będzie miał bezapelacyjnie wpływ na cały świat. Co oznaczać może wygrana Trumpa, a co Clinton? – Wybory są dla USA wyjątkowe i przyniosą zdecydowanie negatywne skutki. Bez względu na to, kto wygra. Trump jest kompletnie nieprzewidywalny. Jego wybór oznacza destabilizację politycznego układu świata – mówił w programie „Fakty z Zagranicy” Bartłomiej Nowak, szef Katedry Stosunków Międzynarodowych Uczelni Vistula.

- Trump ujawnił pewne głębokie procesy, które zachodzą w Ameryce. To nie jest tak, że Trump je wywołał, chociaż oczywiście przyczynił się do pogłębienia tej niesłychanej wulgaryzacji tej całej kampanii – to, co mówił o kobietach, o migrantach. Natomiast on ujawnił zjawisko, które jest bardzo niepokojące – uważa Aleksander Smolar, politolog i prezes Fundacji Batorego. Na antenie TVN24 BiS Smolar mówił o ostatniej prostej amerykańskiej kampanii wyborczej, która zdaniem ekspertów jest niebywale wyjątkowa, w zasadzie pod każdym względem. Zdaniem politologa jest ona wręcz „rewoltą przeciwko elitom”.

Wśród mniejszości, które aktywie biorą udział w kampanii i wyborach, jest także potężna grupa Polaków, którzy mieszkają w USA. Na kogo oddadzą oni swoje głosy? Dr Łucja Świątkowska-Cannon, szefowa komitetu „Polonia dla Donalda Trumpa”, w rozmowie z Marcinem Wroną przyznała, że zdecydowanie to Trump wyraził większe zainteresowanie kwestiami, które dotyczą Polaków w USA, ale także samej Polski. – Powiedział, że polska społeczność w Ameryce jest bardzo ważna. Polska jest dla niego przyjacielem od początku historii Ameryki, była płomieniem wolności w czasie zniewolenia komunistycznego i ważnym aliantem w czasie zimnej wojny – powiedziała Świątkowska-Cannon w programie „Fakty z Zagranicy”.

Ostatnie dni kampanii wyborczej w USA to niezwykle intensywny czas dla obojga kandydatów, ale także kolejne sondaże, według których Trump ma odrabiać straty. Eksperci wskazują, że jest to konsekwencja że tzw. afery mailowej. – Ujawniono sprawy, które kompromitują Clinton. (...) To odbiera jej siłę w kampanii – mówił prof. Zbigniew Lewicki, amerykanista z UKSW w programie „Fakty z Zagranicy”. – Clinton i Partia Demokratyczna mogą winić wyłącznie siebie za afery – dodał w rozmowie z Piotrem Kraśko David McQuaid z Geopolitical Information Service.

Brytyjski tygodnik "The Economist" na swoich łamach opublikował obszerny i krytyczny artykuł na temat rządów PiS w Polsce. - Niektórzy mówią, że to pismo powinno nazywać się "The Communist" – krótko skomentował ten artykuł na antenie TVN24 BiS europoseł Marek Jurek, poddając w wątpliwość obiektywność jednego z najpoważniejszych tygodników europejskich. – Namawiają do łamania prawa - dodał.

Od wielu lat nikt nie ma wątpliwości, że jeśli ktoś chce wygrać wybory prezydenckie w USA, to musi wygrać na Florydzie. Cztery lata temu tuż przed wyborami przeprowadzono 27 różnych sondaży. W 20 z nich przewagę miał Mitt Romney, tylko w siedmiu Barack Obama. W piątek pojawił się pierwszy sondaż, w którym na Florydzie prowadzi Donald Trump. A jego droga do Białego Domu wiedzie właśnie przez ten stan. Z drugiej strony jeszcze niedawno Hillary Clinton liczyła na to, że może powalczyć nawet o zwycięstwo w stanach niemal zawsze republikańskich, np. w Teksasie, Utah, Georgii i Arizonie. Teraz może o tym zapomnieć, a na dodatek musi rozpaczliwie bronić swojej przewagi w New Hampshire, Michigan i Virginii. Po kilkunastu miesiącach kampanii, kilkunastu debatach na etapie prawyborów, trzech debatach prezydenckich wciąż nic nie jest rozstrzygnięte.

- Żaden z poważnych kandydatów na prezydenta USA nie miał takiego krytycznego stosunku do NATO jak Donald Trump – ocenił w „Faktach z Zagranicy” TVN24 BiS Grzegorz Kostrzewa-Zorbas politolog z WAT. Jego zdaniem ewentualna prezydentura Trumpa oznaczałaby „demontaż systemu światowego i ekonomicznego” oraz „globalny chaos”, zaś prezydentura Clinton – „kontynuację, być może z własnymi pomysłami”. Zgodził się z nim drugi gość Piotra Kraśko, były europoseł PO Paweł Zalewski. – Bez wątpienia Clinton jest lepsza dla Polski – stwierdził. W ocenie Zalewskiego Donald Trump mógłby złamać porozumienia NATO-wskie z Newport i Warszawy.

Brytyjscy policjanci i śledczy testują technologię 3D, która pozwala wrócić – wirtualnie – do miejsca zbrodni. Dzięki temu w dowolnym momencie, także podczas procesu, śledczy będą mogli odtworzyć wszelkie szczegóły przestępstwa. Czy to jest przyszłość działań śledczych? – Bywają sytuacje, w których intuicja i wieloletnie doświadczenie połączone z oglądaniem miejsca zdarzenia potrafi naprowadzić na ślad, który jest niezwykle istotny dla istoty śledztwa – tłumaczył Jerzy Dziewulski w programie „Fakty z Zagranicy” na antenie TVN24 BiS.

W najnowszych sondażach przed wyborami prezydenckimi w USA przewaga Hillary Clinton nad Donaldem Trumpem maleje. Nie oznacza to jednak, że tak samo maleją jej szanse na prezydenturę. – Nie liczy się bezwzględna większość głosów, ale większość stanów – przypomniał w „Faktach z Zagranicy” TVN24 BiS Marek Ostrowski z „Polityki”. W USA na prezydenta głosują bezpośrednio dopiero elektorzy, którzy są z reguły związani wynikiem wyborów w swoich stanach – Donald Trump musiałby wygrać wszystkie „wahające się” stany, by liczyć na prezydenturę, a Hillary Clinton tylko kilka z nich. Sam kandydat republikanów nie zadeklarował jednak, czy pogodzi się z wynikiem wyborów, jeśli je przegra. – Trump niewątpliwie jest jednostką, która się wybija z tego systemu – skomentował drugi gość Piotra Kraśko, Andrzej Jonas z „Warsaw Voice”.

Kiedy policjanci pojawiają się na miejscu zbrodni, to nie może im umknąć żaden szczegół. Każdy z nich może doprowadzić do sprawcy. Jak jednak zbadać miejsce zbrodni w zaledwie kilka godzin? Do tej pory w dyspozycji policji były notatki, zdjęcia i inne techniki – wszystko stosowane przede wszystkim na miejscu. Funkcjonariusze mogą teraz jednak dużo więcej – mogą oni powrócić na miejsce dzięki wykorzystaniu wirtualnej technologii 3D. Brytyjscy policjanci już z niej korzystają.

Gość „Faktów z Zagranicy” wraz z Katarzyną Kolendą-Zaleską komentował widoczne napięcia w relacji polsko-francuskiej. Jan Rokita na antenie TVN24 BiS stwierdził, że „problem nie leży w tym szczycie (…) tylko, czy Francja będzie sojusznikiem Polski, czy też nie”.

„Nie ma warunków”, żeby odbył się szczyt Weimarski – tak Francuzi wyjaśnili odwołanie szczytu, co eksperci oceniają jako oziębienie relacji Warszawa-Paryż. Goście „Faktów z Zagranicy” wraz z Katarzyną Kolendą-Zaleską komentowali właściwie brak oficjalnych stanowisk przedstawicieli Trójkąta Weimarskiego.

Im bliżej do ostatecznego werdyktu w wyborach w USA, tym większe emocje ujawniają się w kraju. Otwarte kłótnie ideologiczne w miejscach publicznych, zerwane przyjaźnie i wybuchy agresji – to tylko niektóre efekty politycznej wymiany zmian. Czemu kampanii towarzyszy tak wysoki poziom emocji? Według psychologa Andrzeja Komorowskiego, który był gościem Katarzyny Kolendy-Zaleskiej w „Faktach z Zagranicy”, przedwyborcza gorączka w USA nie jest pierwszym tego rodzaju wydarzeniem w historii. Polityka podzieliła już wiele krajów, a takie rzeczy miały miejsce m.in. w Niemczech, czy w Chorwacji.

Polski rząd odniósł się do zaleceń Komisji Europejskiej w sprawie Trybunału Konstytucyjnego. Premier w czwartek powiedziała, że zalecenia „nie są merytoryczne” i były pisane „bardziej pod dyktando polityczne”. Goście „Faktów z Zagranicy” na antenie TVN24 BiS odnieśli się do słów Beaty Szydło. – Nasi politycy mają tendencję do wypowiadania niewłaściwych słów odnośnie niektórych sytuacji – ocenił Grzegorz Długi z Kukiz’15. – Musimy się dostosować do przepisów UE, które współtworzymy (…) od nas współzależy to, jak UE pracuje – powiedziała w „Faktach z Zagranicy” Róża Thun, europoseł PO i dodała, że „mamy luksus życia”, bo w UE dba się o demokrację i o godność jednostki. Europosłanka podkreśliła także, że „wstąpiliśmy do UE po to, by wzajemnie siebie pilnować przed szaleństwami”.

Poseł PSL Piotr Zgorzelski oraz były ambasador Polski w Kanadzie Marcin Bosacki dyskutowali w „Faktach z Zagranicy” TVN24 BiS o korzyściach i zagrożeniach wynikających z Kompleksowej Umowy Gospodarczo-Handlowej (CETA), która jest negocjowana między UE a Kanadą.

– W interesie linii nie jest to, aby przedłużać dochodzenie – ocenił prezes grupy eSKY i były prezes PLL LOT Sebastian Mikosz, który skomentował dla „Faktów z Zagranicy” TVN24 BiS awaryjne lądowanie samolotu linii British Airways. Wyraził jednocześnie opinię, że skoro śledczy mają do dyspozycji nieuszkodzoną maszynę, to szybko wyjaśnią przyczyny zdarzenia. – Parę tygodni i będzie jasność – stwierdził.

Donald Trump codziennie krzyczy, że wybory mogą zostać sfałszowane – warto więc z bliska przyjrzeć się temu, jak Amerykanie spełniają swój obywatelski obowiązek. W tym celu reporterka „Faktów z Zagranicy” wybrała się do lokali wyborczych, aby przyjrzeć się maszynom do głosowania. Amerykanie bowiem nie stawiają osławionego krzyżyka – głosują za pomocą maszyny. Jak się okazuje – maszynach, spośród których część jest już mocno przestarzała. Czy tym archaicznym urządzeniom obywatele Stanów Zjednoczonych mogą zaufać?

Czy inspirowane polskim demonstracje kobiet w Ameryce Płd. pokazują, że kobiety na świecie mówią „dość” i podejmują się walki o swoje prawa? Magdalena Korzekwa-Kaliszuk (CitizenGO) i Katarzyna Kądziela (Ogólnopolski Strajk Kobiet, Inicjatywa Feministyczna), goście Katarzyny Kolendy-Zaleskiej, rozmawiały na ten temat w programie „Fakty z Zagranicy”.

– W Niemczech wciąż pamięta się wywiad Witolda Waszczykowskiego, w którym z dezaprobatą wypowiadał się o cyklistach i wegetarianach – mówił w „Faktach z Zagranicy” TVN24 BiS były szef MSWiA Ryszard Kalisz. Jego zdaniem „obniża się ranga Polski na świecie i w Europie”. – Polska staje się śmieszna – ocenił. – Ten wektor się odczytuje jako prorosyjski, prowschodni – dodawał drugi gość Katarzyny Kolendy-Zaleskiej, Andrzej Halicki, poseł PO.

Niektóre z najnowszych sondaży przedwyborczych w USA pokazują nawet 12 punktów procentowych przewagi Hillary Clinton nad Donaldem Trumpem. Czy na podstawie tych danych można przewidywać także zachowanie Amerykanów w trakcie wyborów?

Prezydent Andrzej Duda w miniony weekend wziął udział – jako jedyny zagraniczny przywódca – w uroczystościach 60. rocznicy rewolucji węgierskiej. Prezydent deklarował ogromną solidarność z Węgrami. Rafał Trzaskowski, polityk PO i były wiceminister spraw zagranicznych, który był gościem programu „Fakty z Zagranicy” zwrócił uwagę, że polski prezydent mówił to wbrew całej Europie. Jego zdaniem „w tym szczególnym dniu miejsce prezydenta jest w Budapeszcie”, ale mimo to podkreślił, że taka forma relacji „nie podoba się także Czechom i Słowakom”. Trzaskowski dodał, że wnętrze Grupy Wyszehradzkiej jest podzielone, ponieważ „podzielone są interesy”, ale to nie znaczy „że to powinni być nasi jedyni sojusznicy”.

Do kiosków w Moskwie trafił kalendarz zatytułowany "Cały rok z rosyjskim prezydentem". Na każdej stronie znajduje się inne zdjęcie Władimira Putina. Został on przedstawiony w oficjalnych i mniej oficjalnych sytuacjach – np. w cerkwi, w czasie spotkania z weteranami, podczas zabawy z dziećmi, bądź wypoczywającego na nartach. Do zdjęć dołączone jest przesłanie prezydenta na każdy miesiąc.

W Brukseli po raz kolejny rozmawiano o relacjach z Rosją oraz eskalacji konfliktu w Syrii. Unijni przywódcy nie zdecydowali się jednak na kolejne sankcje. Jednocześnie sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg oświadczył w czwartek, że jest zaniepokojony okrętami rosyjskiej floty, które mają płynąć w stronę Syrii. Czy wzmożona aktywność Rosji może być powodem do niepokoju? – Rosjanie mają skłonność do prężenia muskułów, kiedy Stany Zjednoczone są w stanie „między”. Ostatnie tygodnie ustępującego prezydenta, a jeszcze nie ma jego następcy. Próbują stroszyć pióra i dawać sygnał: „Bójcie się nas” – skomentował w programie „Fakty z Zagranicy” na antenie TVN24 BiS prof. Roman Kuźniar. Były doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego odniósł się także do nieustannych nalotów rosyjskich w samej Syrii. – Rosjanie bombardują Aleppo tak samo, jak kiedyś Czeczenię. To ich taktyka – powiedział prof. Kuźniar.

Ostatnia debata przedwyborcza kandydatów ubiegających się o fotel amerykańskiego prezydenta jest uznawana za jedną z najbardziej wyjątkowych i równocześnie "brudnych" w historii tego kraju. - Przełomowość jest przede wszystkim w tym, że Donald Trump był w stanie tak zwieść wyborców, że nie zwracali uwagi na fakt, że nie nadaje się do bycia prezydentem – powiedziała w „Faktach z Zagranicy” Małgorzata Zawadka, wieloletnia korespondentka mediów w USA. Zawadka dodała też, że słabość Clinton wynikała głównie z tego, że „ona jedynie może prowokować Donalda Trumpa, żeby pokazał prawdziwą twarz”, ponieważ z Trumpem nie da się „wchodzić w żadną dyskusję”.

Podczas trzeciej i ostatniej debaty przedwyborczej Donald Trump wypowiedział jedno zdanie, które zdominowało globalny przekaz na temat starcia kandydatów. Trump, w kwestii uznania ważności wyborów, powiedział, że „potrzyma nas w niepewności”. – Z punktu widzenia propagandowego to zdanie Trumpa można uznać za najważniejsze w tej debacie – powiedział Jan Rokita, który był gościem Piotra Kraśko w programie „Fakty z Zagranicy”. – Trump w gruncie rzeczy, nie powiedział niczego, co byłoby naganne, moim zdaniem – kontynuował Rokita. Dodał, że Trump ponieważ odwołał się w ten sposób do precedensu z 2000 roku ze stanu Floryda.

Trzecia debata kandydatów na prezydenta USA nie przyniosła – tak jak dwie poprzednie – zdecydowanego zwycięzcy. Czy mimo to starcie będzie miało wpływ na wynik wyborów? – Trump nie pokonał pani Clinton, co oznacza, że nie zostanie prezydentem (…) co utwierdza mnie w przekonaniu, że Trump prezydentem nie chce zostać – powiedział gość "Faktów z Zagranicy" amerykanista prof. Zbigniew Lewicki. – Trump jest więźniem swoich ambicji, nie ma żadnego systemu wartości, o który chce walczyć w drodze zmagań politycznych – wtórował Lewickiemu na antenie TVN24 BiS Andrzej Jonas, redaktor naczelny „The Warsaw Voice”.

Czy to, jak wyglądają kandydaci na prezydenta, ma wpływ na to, który z nich wygra wyścig do Białego Domu? Otóż tak, co potwierdzili w rozmowie z Piotrem Kraśko jego goście – stylistka Ewelina Rydzyńska i Marcin Cejrowski, redaktor naczelny portalu plejada.pl.

– Donald Trump może jeszcze liczyć na zwycięstwo w wyborach prezydenckich, ale jednocześnie może już planować, co będzie robić po zwycięstwie Hillary Clinton – uważa były doradca Ewy Kopacz i poseł Michał Kamiński. Jego zdaniem Donald Trump po przegranych wyborach „będzie chciał złamać dwupartyjny system”, jaki panuje w USA.

Na ile państwa powinny angażować się we wspieranie ogromnego biznesu, jakim jest przemysł zbrojeniowy? – Dzisiaj połowa albo trzy czwarte dyplomacji to jest dyplomacja ekonomiczna. Jak pan Obama wyjeżdża z wizytą do jakiegoś kraju, to za nim ciągną watahy biznesmenów, a połowa tych spotkań odbywa się na tematy ekonomiczne. To jest normalne – odpowiedział gość Piotra Kraśki, Lejb Fogelman z Kancelarii Prawniczej Greenberg Traurig, na pytanie prowadzącego program „Fakty z Zagranicy”.