Weszli do krypt sprzed wieków. "Spojrzenie w twarz ludziom zmarłym trzysta lat temu jest rzeczą niesamowitą"
Prawie sto osób spoczywa w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie. Odkryto je kilka lat temu i od tego czasu archeolodzy skrupulatnie je badają za pomocą specjalistycznego sprzętu i laserów. Teraz archeolodzy w końcu weszli do krypt.
Kilkanaście metrów pod ziemią, a właściwie pod posadzką Bazyliki Franciszkanów w Krakowie, archeolodzy odkryli osiemnaście krypt, a w nich szczątki dawnych krakowian.
- Czasami rozsypywały nam się w rękach, czyli to powiedzenie "z prochu powstałeś i w proch się obrócisz" tutaj prawie że namacalnie widzieliśmy - mówi prof. Anna Drążkowska z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Badacze najpierw szukali krypt z użyciem georadaru, następnie poprzez odwierty wprowadzili kamery endoskopowe. Do dziewięciu z krypt weszli osobiście.
- Spojrzenie na trumnę i otwarcie tych trumien poszczególnych, i de facto spojrzenie w twarz ludziom zmarłym trzysta lat temu, jest rzeczą niesamowitą - twierdzi Monika Łyczak z firmy archeologicznej "FRAMEA".
Archeolodzy musieli przeciskać się przez ciasne pomieszczenia w kombinezonach i maskach ze względu na zagrożenie mikrobiologiczne.
- Zawsze istnieje pewne ryzyko, że w pomieszczeniach podziemnych mogą znajdować się drobnoustroje, które mogą wywołać negatywny wpływ na życie, na zdrowie człowieka, dlatego zabezpieczamy się w maksymalny możliwy sposób, żeby takiej sytuacji uniknąć - tłumaczy Monika Łyczak.
Specjaliści przebadali łącznie niemal sto pochówków z XVII i XVIII wieku. Oprócz zakonników, w kryptach spoczęli również krakowscy szlachcice i bogaci mieszczanie, a nawet całe rodziny z dziećmi.
Arcybractwo Dobrej Śmierci
- W jednej z krypt w kaplicy Męki Pańskiej odkryliśmy pochówki członków Arcybractwa Dobrej Śmierci - informuje prof. Anna Drążkowska.
Długi na około 40 centymetrów kawałek metalu znaleźli pod ściółką podlascy leśnicy na terenie...
Dwa tysiące lat leżał w lesie. Mógł go zgubić wojownik lub myśliwy
Istniejące do dzisiaj Arcybractwo Dobrej Śmierci od wieków kontempluje Mękę Pańską. Zawołanie bractwa - "memento homo mori" - ma przypominać braciom właśnie o przemijaniu.
- Nagle otwieramy trumnę, a tam mamy częściowo zmumifikowanego człowieka, to był akurat ksiądz, który ma na sobie ornat i, najciekawsze było to, że miał otwarte usta i w tych ustach coś błyszczało - opowiada prof. Anna Drążkowska.
Okazało się, że błyszczącą rzeczą była złota obręcz, która z początku przypominała pieczęć, ale tak naprawdę była protezą górnego podniebienia z XVIII wieku. Ponadto naukowcy znaleźli mnóstwo kilkusetletnich dewocjonaliów, także z południa Europy.
- Mamy ten obraz przedmiotów użytku codziennego, odzieży, obuwia, no i są też przedmioty kultowe, czyli krzyżyki, szkaplerze, różańce - wymienia Marcin Nowak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
- Największe wrażenie zrobił na mnie złoty pierścień, który miałem sam okazję odnaleźć i, co ciekawe, nie znajdował się we wnętrzu trumny, tylko był wsadzony pod zewnętrze obicie trumny, tak jakby ktoś w czasie pochówku, nie mogąc już otworzyć trumny, po prostu wsadził na pamiątkę ten pierścień zmarłej osobie - mówi Michał Mleczko ze Stowarzyszenia "Vistula".
Ubrania i wygląd pochowanych
Niektóre szczątki uległy mumifikacji, ale większość zachowała się w złym stanie. W pozbawionych wentylacji kryptach panują niesprzyjające warunki. Temperatura sięga kilkunastu stopni Celsjusza, a wilgotność przekracza 90 procent.
- Wiele informacji, które do tej pory były uważane za dogmaty wiedzy o Westerplatte, po tych..."Okazuje się, że wiemy niewiele o Westerplatte". Szukali pustych grobów, znaleźli ludzkie szczątki
Podziemna nekropolia dosłownie zatrzymała czas. Dzięki badaniom możemy poznać między innymi modę, jaka wówczas panowała na krakowskich ulicach. Okazało się, że w garderobie krakowianie byli konserwatystami.
- Nie udało nam się znaleźć tak naprawdę żadnego pochówku mężczyzny, który byłby ubrany według mody zachodniej, w stroje uszyte według mody zachodniej - mówi prof. Anna Drążkowska.
Dzięki nowoczesnym technologiom udało się także zrekonstruować wygląd twarzy niektórych spoczywających w kryptach ludzi, na przykład wojewodzica poznańskiego Jana Będkowskiego.
- Te detale, te wąsy, układ brwi... Myślę, że to oddaje, a przynajmniej jest spójne z naszymi wyobrażeniami o ludziach, którzy w tamtym czasie żyli - ocenia prof. Anna Drążkowska.
Rozmieszczenie podziemnych korytarzy można zobaczyć na wizualizacji przygotowanej przez specjalistów z wykorzystaniem między innymi skanowania laserowego.
Fot. Michał Mleczko
Zdjęcie zrobione w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. Michał Mleczko
Archeolodzy w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. Michał Mleczko
Weszli do krypt sprzed wieków. "Spojrzenie w twarz ludziom zmarłym trzysta lat temu jest rzeczą niesamowitą"
Fot. Michał Mleczko
Archeolodzy w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. Michał Mleczko
Zdjęcie zrobione w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. tvn24
Przedmioty znalezione w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. tvn24
Pierścień znaleziony w kryptach
Fot. tvn24
Stroje znalezione w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. tvn24
Rekonstrukcje twarzy ludzi spoczywających w kryptach
Autor: Mateusz Kudła / Źródło: Fakty po południu TVN24/PAP
Dowiedz się więcej...
Z przyczyn technicznych logowanie tymczasowo niedostępne.
Dziękujemy za wyrozumiałość
Zamknij
Komentarze (7)
Dodaj komentarz do artykułu
Zaloguj się, aby dodać komentarz
Dodaj komentarz do artykułu
Właśnie pojawiły sie nowe () komentarze - pokaż
Forum jest aktualizowane w czasie rzeczywistym
Wieczne odpoczywanie, a nie trumien
grabowanie ... Amen
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Jakie chamstwo by groby otwierać, rozbierać nieboszczyków, zabierać to czy tamto. Co za skandal!
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Hieny cmentarne, nic więcej. Zostawić zmarłych w spokoju. Po to tam byli chowani, by mieli spokój!
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
To się nazywa profanacja. Życzę Wam aby za 300 lat ktoś bawił się Waszymi prochami i się tym ekscytował.
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Czym to się różni (etycznie) od rozkopywania grobów przez hieny cmentarne?
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Tym, ze hieny cmentarne nie przynosza korzysci nikomu oprocz sobie + przynosza niekorzysc zyjacej rodzinie. To co tutaj ma miejsce przynosi korzysc kazdemu (zrodlo wiedzy historycznej) + nie ma niekorzysci dla rodzin, bo juz dawno nie zyja.
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Ciekawe
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Fakty TVN nie ponoszą odpowiedzialności za treść opinii.
Pozostałe informacje
Restauratorzy chcą konkretnych działań ze strony rządu
Protestują, bo chcą planu, strategii i finansowej pomocy od rządu. Przedstawiciele branży gastronomicznej martwią się o miejsca pracy. Od 24 października obowiązują ich obostrzenia w działalności. To nokautujący cios – mówią.
czytaj więcej »Maseczki, ograniczenia i masowe testowanie. Świat zmaga się z pandemią
Europa walczy z pandemią. Niemal we wszystkich krajach noszenie maseczek jest obowiązkowe, a za odmowę grozi grzywna, a nawet więzienie. W Czechach dobowy przyrost zakażeń przekroczył 15 tysięcy, słowacja rozpoczęła masowe testowanie obywateli, a szef WHO mówi, że świat znalazł się w krytycznym punkcie. Na całym świecie koronawirusa wykryto u ponad 42 milionów osób.
czytaj więcej »Rozporządzenie premiera wprowadza nowe ograniczenia dla seniorów
Wraz z wprowadzeniem na terenie całego kraju strefy czerwonej, ograniczenia dotknęły również seniorów. W opublikowanym rozporządzeniu - podpisanym przez Mateusza Morawieckiego - można przeczytać, że osoby, które ukończyły siedemdziesiąty rok życia, mogą się przemieszczać wyłącznie w celach związanych z pracą zawodową, z zaspokajaniem niezbędnych potrzeb życia codziennego i sprawowaniem lub uczestniczeniem w sprawowaniu kultu religijnego.
czytaj więcej »Szpital wezwał taksówkę do zakażonego pacjenta
Zakażony koronawirusem pacjent ze szpitala wrócił taksówką. Na jej wezwanie w nocy zdecydowała się pielęgniarka. W trakcie zamawiania poinformowała dyspozytora o tym, że pacjent miał dodatni wynik na obecność SARS-CoV-2.
czytaj więcej »Od soboty nowe ograniczenia w Polsce
Od soboty czerwoną strefą objęta jest cała Polska. Dodatkowymi obostrzeniami - restauracje, kawiarnie i bary, które obecnie posiłki mogą wydawać wyłącznie na wynos. Seniorzy i młodzież mają ograniczoną możliwość wychodzenia z domu. Wesela, komunie, jakiekolwiek przyjęcia okolicznościowe zostają odwołane. W kościołach może przebywać mniej wiernych. Wszystkich obowiązuje niezmiennie dystans, częsta dezynfekcja i maseczka i na ustach i na nosie.
czytaj więcej »Kolejny dzień protestów po orzeczeniu TK w sprawie aborcji
W sobotę rozpoczęły się kolejne protesty przeciw decyzji Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niezgodne z konstytucją prawo do aborcji z powodu trwałych i nieodwracalnych wad płodu. Demonstracje odbywają się już między innymi w Łodzi i Poznaniu, a kolejne zaplanowane są w wielu innych miastach Polski.
czytaj więcej »Niemcy uznali Polskę za obszar podwyższonego ryzyka
Polska została określona przez Niemców obszarem podwyższonego ryzyka. Nasi sąsiedzi zza zachodniej granicy wprowadzają obostrzenia dla osób przyjeżdżających z Polski - w tym obowiązek kwarantanny i testowania.
czytaj więcej »Cała Polska została objęta czerwoną strefą
Premier zapewnia o przemyślanej strategii rządu, ale obostrzenia wprowadza z dnia na dzień, czym w kłopoty finansowe i logistyczne wpędza przede wszystkim właścicieli lokali gastronomicznych, bo ci na przystosowanie do nowej sytuacji dostali raptem kilkanaście godzin. Od soboty 24 października - przez co najmniej dwa tygodnie - restauracje będą zamknięte, a posiłki wydawać mogą wyłącznie na wynos. Od 24 października cała Polska jest tak zwaną czerwoną strefą.
czytaj więcej »Cmentarze zamknięte 1 listopada? Premier: decyzja w przyszłym tygodniu
Zamiast odwiedzin na cmentarzu - modlitwa. Zamiast wizyty na grobach pierwszego listopada można wybrać inny dzień. Na sytuację związaną z pandemią reagują najwyżsi hierarchowie kościelni. Na czele z papieżem Franciszkiem. Swoje rozwiązania wprowadzają samorządy, a premier wciąż nie wyklucza zamknięcia cmentarzy.
czytaj więcej »Andrzej Duda zakażony SARS-CoV-2. "Przebywa w izolacji"
Prezydent Andrzej Duda jest zakażony koronawirusem SARS-CoV-2. Czuje się dobrze, nie ma objawów i najbliższe dni spędzi w domowej izolacji. W ostatnich dniach Andrzej Duda spotykał się z wieloma osobami.
czytaj więcej »Światowe media o Polsce. "Skandaliczna decyzja, która krzywdzi kobiety"
Szaleje epidemia, do wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych zostało niewiele czasu, ale i tak światowe media zauważyły decyzję polskiego Trybunału Konstytucyjnego. O drastycznym zaostrzeniu prawa do aborcji donoszą największe agencje informacyjne, dzienniki i stacje newsowe.
czytaj więcej »Edukacja zdalna, ale najmłodsi wciąż w szkole. Premier ogłosił decyzje
Premier Morawiecki ogłosił nowe obostrzenia dla szkół. Część uczniów podstawówek będzie uczyło się w domach. Najmłodsi wciąż będą chodzić do szkół. Rządowe restrykcje wchodzą w życie w poniedziałek.
czytaj więcej »Ostatnia debata przed wyborami w USA. Komentatorzy podzieleni
Mniej agresji, mniej chaosu, ale temperatura sporu niezmiennie wysoka. To była ostatnia debata Trump-Biden przed listopadowymi wyborami. Na nowych zasadach i bardziej stonowana niż poprzednia. Ale personalnych ataków nie brakowało, a kandydaci różnili się we wszystkich omawianych kwestiach. Media też są podzielone. Nie ma zgodnego wskazania kto wygrał starcie w Nashville.
czytaj więcej »Komentarze po orzeczeniu TK w sprawie prawa antyaborcyjnego
PiS wydał wojnę kobietom, ale to kobiety tę wojnę wygrają - mówi wicemarszałek Senatu Gabriela Morawska-Stanecka z Lewicy. Lider Platformy Borys Budka dorzuca, że pod osłoną pandemii i rękami "pseudosędziów PiS" zaostrza ustawę aborcyjną. Choć przedstawiciele obozu władzy przekonują, że Trybunał podjął niezależną decyzję, a państwo będzie pomagać kobietom rodzącym niepełnosprawne dzieci. Czwartkowe orzeczenie praktycznie przekreśla obowiązujący od niemal 30 lat tak zwany kompromis aborcyjny.
czytaj więcej »"Nie dla piekła kobiet". Manifestacje w wielu polskich miastach
Zdecydowane "nie" dla piekła kobiet słychać było nie tylko w Warszawie. Chcemy same o sobie decydować - mówiły uczestniczki protestów w Poznaniu, Krakowie, Gdańsku czy Łodzi. Mimo szalejącej pandemii i mimo obostrzeń. To jest wojna - mówią organizatorki akcji i nie zamierzają składać broni.
czytaj więcej »
