Weszli do krypt sprzed wieków. "Spojrzenie w twarz ludziom zmarłym trzysta lat temu jest rzeczą niesamowitą"
Prawie sto osób spoczywa w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie. Odkryto je kilka lat temu i od tego czasu archeolodzy skrupulatnie je badają za pomocą specjalistycznego sprzętu i laserów. Teraz archeolodzy w końcu weszli do krypt.
Kilkanaście metrów pod ziemią, a właściwie pod posadzką Bazyliki Franciszkanów w Krakowie, archeolodzy odkryli osiemnaście krypt, a w nich szczątki dawnych krakowian.
- Czasami rozsypywały nam się w rękach, czyli to powiedzenie "z prochu powstałeś i w proch się obrócisz" tutaj prawie że namacalnie widzieliśmy - mówi prof. Anna Drążkowska z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Badacze najpierw szukali krypt z użyciem georadaru, następnie poprzez odwierty wprowadzili kamery endoskopowe. Do dziewięciu z krypt weszli osobiście.
- Spojrzenie na trumnę i otwarcie tych trumien poszczególnych, i de facto spojrzenie w twarz ludziom zmarłym trzysta lat temu, jest rzeczą niesamowitą - twierdzi Monika Łyczak z firmy archeologicznej "FRAMEA".
Archeolodzy musieli przeciskać się przez ciasne pomieszczenia w kombinezonach i maskach ze względu na zagrożenie mikrobiologiczne.
- Zawsze istnieje pewne ryzyko, że w pomieszczeniach podziemnych mogą znajdować się drobnoustroje, które mogą wywołać negatywny wpływ na życie, na zdrowie człowieka, dlatego zabezpieczamy się w maksymalny możliwy sposób, żeby takiej sytuacji uniknąć - tłumaczy Monika Łyczak.
Specjaliści przebadali łącznie niemal sto pochówków z XVII i XVIII wieku. Oprócz zakonników, w kryptach spoczęli również krakowscy szlachcice i bogaci mieszczanie, a nawet całe rodziny z dziećmi.
Arcybractwo Dobrej Śmierci
- W jednej z krypt w kaplicy Męki Pańskiej odkryliśmy pochówki członków Arcybractwa Dobrej Śmierci - informuje prof. Anna Drążkowska.
Długi na około 40 centymetrów kawałek metalu znaleźli pod ściółką podlascy leśnicy na terenie...
Dwa tysiące lat leżał w lesie. Mógł go zgubić wojownik lub myśliwy
Istniejące do dzisiaj Arcybractwo Dobrej Śmierci od wieków kontempluje Mękę Pańską. Zawołanie bractwa - "memento homo mori" - ma przypominać braciom właśnie o przemijaniu.
- Nagle otwieramy trumnę, a tam mamy częściowo zmumifikowanego człowieka, to był akurat ksiądz, który ma na sobie ornat i, najciekawsze było to, że miał otwarte usta i w tych ustach coś błyszczało - opowiada prof. Anna Drążkowska.
Okazało się, że błyszczącą rzeczą była złota obręcz, która z początku przypominała pieczęć, ale tak naprawdę była protezą górnego podniebienia z XVIII wieku. Ponadto naukowcy znaleźli mnóstwo kilkusetletnich dewocjonaliów, także z południa Europy.
- Mamy ten obraz przedmiotów użytku codziennego, odzieży, obuwia, no i są też przedmioty kultowe, czyli krzyżyki, szkaplerze, różańce - wymienia Marcin Nowak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
- Największe wrażenie zrobił na mnie złoty pierścień, który miałem sam okazję odnaleźć i, co ciekawe, nie znajdował się we wnętrzu trumny, tylko był wsadzony pod zewnętrze obicie trumny, tak jakby ktoś w czasie pochówku, nie mogąc już otworzyć trumny, po prostu wsadził na pamiątkę ten pierścień zmarłej osobie - mówi Michał Mleczko ze Stowarzyszenia "Vistula".
Ubrania i wygląd pochowanych
Niektóre szczątki uległy mumifikacji, ale większość zachowała się w złym stanie. W pozbawionych wentylacji kryptach panują niesprzyjające warunki. Temperatura sięga kilkunastu stopni Celsjusza, a wilgotność przekracza 90 procent.
- Wiele informacji, które do tej pory były uważane za dogmaty wiedzy o Westerplatte, po tych..."Okazuje się, że wiemy niewiele o Westerplatte". Szukali pustych grobów, znaleźli ludzkie szczątki
Podziemna nekropolia dosłownie zatrzymała czas. Dzięki badaniom możemy poznać między innymi modę, jaka wówczas panowała na krakowskich ulicach. Okazało się, że w garderobie krakowianie byli konserwatystami.
- Nie udało nam się znaleźć tak naprawdę żadnego pochówku mężczyzny, który byłby ubrany według mody zachodniej, w stroje uszyte według mody zachodniej - mówi prof. Anna Drążkowska.
Dzięki nowoczesnym technologiom udało się także zrekonstruować wygląd twarzy niektórych spoczywających w kryptach ludzi, na przykład wojewodzica poznańskiego Jana Będkowskiego.
- Te detale, te wąsy, układ brwi... Myślę, że to oddaje, a przynajmniej jest spójne z naszymi wyobrażeniami o ludziach, którzy w tamtym czasie żyli - ocenia prof. Anna Drążkowska.
Rozmieszczenie podziemnych korytarzy można zobaczyć na wizualizacji przygotowanej przez specjalistów z wykorzystaniem między innymi skanowania laserowego.
Fot. Michał Mleczko
Zdjęcie zrobione w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. Michał Mleczko
Archeolodzy w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. Michał Mleczko
Weszli do krypt sprzed wieków. "Spojrzenie w twarz ludziom zmarłym trzysta lat temu jest rzeczą niesamowitą"
Fot. Michał Mleczko
Archeolodzy w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. Michał Mleczko
Zdjęcie zrobione w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. tvn24
Przedmioty znalezione w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. tvn24
Pierścień znaleziony w kryptach
Fot. tvn24
Stroje znalezione w kryptach Bazyliki i Klasztoru Franciszkanów w Krakowie
Fot. tvn24
Rekonstrukcje twarzy ludzi spoczywających w kryptach
Autor: Mateusz Kudła / Źródło: Fakty po południu TVN24/PAP
Dowiedz się więcej...
Z przyczyn technicznych logowanie tymczasowo niedostępne.
Dziękujemy za wyrozumiałość
Zamknij
Komentarze (7)
Dodaj komentarz do artykułu
Zaloguj się, aby dodać komentarz
Dodaj komentarz do artykułu
Właśnie pojawiły sie nowe () komentarze - pokaż
Forum jest aktualizowane w czasie rzeczywistym
Wieczne odpoczywanie, a nie trumien
grabowanie ... Amen
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Jakie chamstwo by groby otwierać, rozbierać nieboszczyków, zabierać to czy tamto. Co za skandal!
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Hieny cmentarne, nic więcej. Zostawić zmarłych w spokoju. Po to tam byli chowani, by mieli spokój!
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
To się nazywa profanacja. Życzę Wam aby za 300 lat ktoś bawił się Waszymi prochami i się tym ekscytował.
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Czym to się różni (etycznie) od rozkopywania grobów przez hieny cmentarne?
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Tym, ze hieny cmentarne nie przynosza korzysci nikomu oprocz sobie + przynosza niekorzysc zyjacej rodzinie. To co tutaj ma miejsce przynosi korzysc kazdemu (zrodlo wiedzy historycznej) + nie ma niekorzysci dla rodzin, bo juz dawno nie zyja.
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Ciekawe
- 0Tyle osób ocenia komentarz pozytywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- 0Tyle osób ocenia komentarz negatywnieZaloguj się aby oceniaćOstatnio ocenili:
- podziel się
- zgłoś naruszenie
- Udostępnij komentarz w:
- kopiuj link
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Fakty TVN nie ponoszą odpowiedzialności za treść opinii.
Pozostałe informacje
WOŚP 2023. Atrakcje dla fanów motoryzacji
Finałowi WOŚP od lat towarzyszą także atrakcje dla fanów motoryzacji. Przy okazji 31. finału można było zobaczyć samochody sportowe, elektryczne, również klasyki i nawet traktory.
czytaj więcej »Wyjątkowe przeżycia do wylicytowania na aukcjach WOŚP
Aukcje internetowe to już tradycja Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Do udziału w nich rok w rok dołącza coraz więcej znanych twarzy. Wszystko w szczytnym celu.
czytaj więcej »Novak Djoković wygrał Australian Open
Novak Djoković jest królem Australian Open. Serb wygrał w Melbourne po raz dziesiąty, sięgając tym samym po swój 22. wielkoszlemowy tytuł w karierze.
czytaj więcej »WOŚP gra również poza granicami Polski
Czerwone serduszka widać dziś także w odległych zakątkach świata. Pomaganie nie zna granic. Jest na lądzie i pod wodą - w prawie 90 zagranicznych sztabach.
czytaj więcej »Petr Pavel wygrał czeskie wybory prezydenckie
W Pradze słychać, że oligarchiczny populizm przegrał z liberalną demokracją. Emerytowany generał armii wybory wygrał, bo obiecał Czechom prounijny kurs, poszanowanie zachodnich sojuszy i przewidywalną politykę. Z gratulacjami do Czech pojechała prezydent Słowacji. Petr Pavel najpierw - tradycyjnie - złoży wizytę w Bratysławie, ale potem ma odwiedzić Warszawę.
czytaj więcej »"Takie momenty zmieniają człowieka". Ukraińscy żołnierze o realiach walki na froncie
Grupa ukraińskich żołnierzy wyruszyła do Stanów Zjednoczonych po najwyższej jakości protezy. Po drodze zatrzymali się w Polsce. Odwiedzili studio TVN24 i opowiedzieli o wojennych realiach i trudnych chwilach.
czytaj więcej »Tysiące dobrych serc co roku gra razem z WOŚP. "Do końca życia będę kwestował"
Pod batutą Jurka Owsiaka grają tysiące wolontariuszy w Polsce i na świecie. Są wśród nich debiutanci, ale i prawdziwi orkiestrowi weterani. Są też ci, którzy jako maleńkie dzieci korzystali ze sprzętu medycznego zakupionego dzięki Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy.
czytaj więcej »Znani i lubiani grają razem z Orkiestrą
Czyją twarz ma Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy? Pierwsze i słuszne skojarzenie to Jurek Owsiak. To on nadaje jej ton i rytm, on wyznacza cele i porywa do wspólnego grania. Grają także znani i lubiani, którzy swoją popularność wykorzystują w szczytnym celu.
czytaj więcej »WHO: każdego roku sepsa zabija co najmniej 6-8 milionów osób
Sepsa to ciężki przeciwnik - pięć lat temu Światowa Organizacja Zdrowia uznała ją priorytetowym globalnym problemem zdrowotnym. Według szacunków WHO każdego roku zabija ona co najmniej 6-8 milionów osób, w Polsce około 50 tysięcy. Ciężka sepsa rozwija się bardzo gwałtownie i może doprowadzić do zgonu w ciągu kilku godzin.
czytaj więcej »Po raz 31. Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy zagrała z milionami Polaków
Orkiestra Jerzego Owsiaka chce pobić kolejny rekord, chociaż wiadomo, że w całej tej inicjatywie nie o rekordy chodzi.
czytaj więcej »Minister sportu w ogniu krytyki. Chodzi o dotację dla organizacji kierowanej przez jego partyjnego kolegę
Krajowe Zrzeszenie Ludowych Zespołów Sportowych, na którego czele stoi poseł Partii Republikańskiej Mieczysław Baszko, otrzyma 14 milionów złotych dotacji w ramach programu "Sport dla Wszystkich". Dofinansowanie budzi pytania, bo przydzieliło je Ministerstwo Sportu i Turystyki, którego szefem jest Kamil Bortniczuk, wiceprezes Partii Republikańskiej.
czytaj więcej »Dotacje dla fundacji powiązanych z PiS. "Koło ratunkowe za pieniądze Skarbu Państwa"
Fundacje, dotacje, nieruchomości - nie brakuje doniesień świadczących o tym, że łączy je obecna władza i stworzony przez nią mechanizm zasilania publicznymi pieniędzmi fundacji blisko z nią związanych. Są prawne wytyczne, określane cele i konkursy, ale według opozycji - rządzący tworzą sobie bezpieczne przystanie za pieniądze podatników.
czytaj więcej »Jan Zieliński i Hugo Nys przegrali w finale Australian Open
Jan Zieliński stał w sobotę przed szansą na pierwszy wielkoszlemowy tytuł w karierze. W finale rywalami Polaka i grającego z nim parze Monakijczyka byli gospodarze i to oni byli górą.
czytaj więcej »WOŚP gra także w Stanach Zjednoczonych. Sztab z Chicago chce pobić ubiegłoroczny rekord
WOŚP gra także w Stanach Zjednoczonych - od Nowego Jorku, przez New Jersey, Florydę, aż po Teksas i Chicago. W Wietrznym Mieście podczas finału w ubiegłym roku udało się uzbierać 230 tysięcy dolarów. Teraz wolontariusze chcą pobić ten rekord.
czytaj więcej »Wolontariusze gotowi do kwestowania. Części z nich sprzęt od WOŚP uratował życie
Trwają ostatnie przygotowania do finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W sztabach w całej Polsce robi się tłoczno od wolontariuszy. Niektórzy to debiutanci, inni kwestują z Jurkiem Owsiakiem od zawsze. Są też rodziny z dziećmi, którym sprzęt z serduszkiem uratował życie.
czytaj więcej »
