To urządzenie pomaga ciężko chorym komunikować się. Jak działa Cyber-Oko?

Kamera śledzi ruch gałek ocznych pana Tomasza Trzemżalskiego, gdy on słucha komunikatów i patrzy na ekran - tylko w ten sposób pacjent komunikuje się ze światem zewnętrznym. - Nawiązuje kontakt z przedstawionymi tam obrazkami, grafiką, podpisami, a system sam wyznacza punkt widzenia. Punkt, na który patrzy pacjent - mówi Bożena Duda, neurologopedka, Górnośląskie Centrum Rehabilitacji "Repty".

W czerwcu 2022 roku pan Tomasz w wypadku samochodowym doznał bardzo poważnego urazu mózgu. Choć ma otwarte oczy - to w rzeczywistości jest w śpiączce. Po kilku miesiącach spędzonych na OIOM-ie mężczyzna trafił do Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji "Repty" w Tarnowskich Górach. - Tomuś przyjechał w stanie bardzo poważnym, beż żadnego kontaktu wzrokowego, z ogromnymi odleżynami. Na tę chwilę cały personel walczy o niego. To są zarówno sprawy medyczne, jak i powrót do jego świadomości. Jest różnica ogromna - wyjaśnia Barbara Słyś-Trzemżalska, żona Tomasza Trzemżalskiego.

Oddział w Tarnowskich Górach ma tylko pięć miejsc. Przyjmuje pacjentów, których ośrodkowy układ nerwowy został głęboko uszkodzony w wyniku urazu bądź niedotlenienia. - Jest to pacjent, który nie rozumie, nie mówi, w żaden inny sposób - czy wzrokiem, czy gestem - nie porozumiewa się ze światem zewnętrznym - tłumaczy Anna Blaszkowska, neurolożka i specjalistka rehabilitacji medycznej, Górnośląskie Centrum Rehabilitacji "Repty".

Tak zwane Cyber-Oko pozwala określić poziom świadomości takiego pacjenta. - Obserwujemy każdy taki najmniejszy znak mówiący nam o tym, że pacjent coś zauważył, że coś do niego dotarło, że być może chce nam coś zakomunikować - przekazuje Katarzyna Broniec-Siekaniec, psycholożka kliniczna, Górnośląskie Centrum Rehabilitacji "Repty". Jeden z pacjentów - właśnie dzięki Cyber-Oku - przekazał, że boli go ząb. Wezwany stomatolog to potwierdził. Cyber-Oko pozwala też na rehabilitację. Pacjenci wykonują polecenia i w ten sposób ćwiczą uszkodzony mózg. To mozolny proces., a na efekty czeka się długo.

Czytaj też: 15-latka z Angoli miała na żuchwie olbrzymiego guza. Przeszła w Polsce operację, wyszła ze szpitala

- Funkcja budzenia to nie jest jeden moment, jaki znamy z filmów hollywoodzkich, że pacjent otwiera oczy i mówi: "gdzie ja jestem i co się stało". To nie jest prawda. Funkcja budzenia pacjenta ze śpiączki trwa często wiele tygodni i wiele miesięcy - podkreśla Bożena Duda. Standardowo - według procedur NFZ - pacjenci mogą przebywać na tym oddziale rok. W szczególnych przypadkach 15 miesięcy. Później muszą zostać wypisani - bez względu na ich stan i rokowania.