Trzeba zmienić procedurę powołania Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego na przyszłość, ale sam wybór obecnej szefowej SN prof. Małgorzaty Gersdorf nie może być kwestionowany. Tak orzekł we wtorek Trybunał Konstytucyjny.
Z ogłoszenia i uzasadnienia wtorkowego wyroku Trybunału Konstytucyjnego była tylko transmisja w internecie. Decyzją obecnej prezes TK Julii Przyłębskiej posiedzenie było zamknięte dla mediów.
- Z punktu widzenia standardów demokratycznego państwa prawnego tak być nie powinno - ocenił Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich.
Pierwsze orzeczenie miało dotyczyć zasad wyboru pierwszego prezesa Sądu Najwyższego. Posłowie PiS mieli zastrzeżenia nie tylko co do reguł, ale i legalności wyboru obecnej prezes SN prof. Małgorzaty Gersdorf, mocno krytykowanej przez PiS.
Trybunał tego konkretnego wyboru nie zakwestionował, ale zasady wyboru widzi tak jak partia rządząca. - Zagadnienie to powinno być określone w akcie prawnym w randze ustawy - podkreślił podczas ogłaszania wyroku Mariusz Muszyński, sędzia Trybunału Konstytucyjnego.
- To zupełnie absurdalne - nie kryła prof. Gersdorf. Pierwsza prezes SN nie traci pracy, ale nawet ona nie może powiedzieć, że nic się nie stało. - Trwa kadencja określona w konstytucji i pani prezes normalnie pracuje - zapewnił Michał Laskowski, sędzia SN.
Już teraz widać, że wtorkowe orzeczenie posłuży PiS w najbliższej przyszłości przy okazji prezydenckich ustaw o SN i KRS. - Porównamy to z projektem, który przedstawi pan prezydent - mówił Arkadiusz Mularczyk, poseł PiS.
"Komunikat dla centralnego organu dyspozycji politycznej"
- Raczej nie wydali wyroku. Podpisali komunikat dla centralnego organu dyspozycji politycznej - ocenił prof. Andrzej Rzepliński, były prezes TK. Podobne głosy dobiegają z całego środowiska prawniczego.
Tak mocna krytyka to wśród ekspertów norma, a nie wyjątek. Bo we wtorek TK miał rozstrzygać na wniosek RPO Adama Bodnara o tym, kto zasiada w Trybunale. Poprzedni sejm legalnie wybrał sędziów, co potwierdził już Trybunał Konstytucyjny.
Jednak najpierw prezydent Andrzej Duda nie chciał zaprzysiąc nowych sędziów, a premier Beata Szydło nie chciała ogłosić wyroku - tego i innych, których nie akceptowało PiS. - Ja staram się nie komentować prac Trybunału - mówiła we wtorek premier.
PiS zaczęło akceptować wyroki TK dopiero wtedy, gdy odszedł prezes TK prof. Andrzej Rzepliński. Jego następczyni nie miała wątpliwości, że ludzie wybrani przez większość PiS w tym sejmie mają prawo zasiadać i orzekać w Trybunale, natomiast wybrani przez większość w poprzedniej kadencji - nie. Ich rolę przejęli ci wskazani przez PiS i zaprzysiężeni przez obecnego prezydenta.
- Panowie Muszyński, Cioch i Piskorski nie powinni orzekać w TK, bo zostali wybrani na miejsca zajęte - stwierdził dr hab. Jacek Skrzydło z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.
Opozycja, komentując sytuację w TK, posługuje się sportowym porównaniem. - Mamy mecz piłki nożnej, w której sędzią jest kibic jednej z drużyn. Jakiego wyniku możemy oczekiwać? - pytała retorycznie Kamila Gasiuk-Pihowicz, posłanka Nowoczesnej.
"W prawie nie ma pojęcia sędzia-dubler"
Zupełnie innego zdania są politycy partii rządzącej. - W prawie nie ma pojęcia "sędzia-dubler". Nie chcę, żebyście państwo utrwalali w sferze społecznej nieprawdziwe sformułowania - skomentował Stanisław Piotrowicz, poseł PiS. - Doszło do poważnego nadużycia prawa - ocenił z kolei prof. Andrzej Zoll, były Rzecznik Praw Obywatelskich i prezes TK.
Piotrowicz nie krytykuje tego, że jedna Mariusz Muszyński, który decydował w swojej sprawie, jest nazywany dublerem. Do tego orzeczenia, korzystnego dla PiS, zdanie odrębne złożył Leon Kieres, sędzia TK, którego legalność wyboru nie budzi wątpliwości.
Autor: Jakub Sobieniowski / Źródło: Fakty TVN
Źródło zdjęcia głównego: Fakty TVN