Najpierw irlandzki, później hiszpański, a teraz holenderski sąd pyta o niezależność i niezawisłość polskich sądów. I czeka na odpowiedź z Polski. Można pytać, kto następny, i trzeba wiedzieć, jakie mogą być konsekwencje braku zaufania do wydawanych u nas wyroków.
- Wolne sądy dla wolnych ludzi, w których ci ludzie są sprawiedliwie i uczciwie traktowani - takie sądy, zdaniem prezydenta Dudy, buduje właśnie Prawo i Sprawiedliwość.
Zdaniem przynajmniej części sędziów w Unii Europejskiej jest dokładnie odwrotnie. "Niedawne znaczące zmiany w organizacjach sądowych w Polsce zagrażają niezależności sądów w tym kraju. Przez to podstawowe prawo podejrzanego do rzetelnego procesu może zostać naruszone" - tak uważa sąd w Holandii.
- Ja się nie zgadzam z tym, że w Polsce niezależność sądów jest naruszona, czy niezawisłość sędziowska - mówi wiceminister sprawiedliwości Michał Wójcik.
Tymczasem wątpliwości mają też Hiszpanie, którzy wstrzymali wydanie do Polski, a konkretnie do Świdnicy, podejrzanego w sprawie fałszywych pieniędzy.
- Jarosław K. nie zostanie przekazany do Polski, dopóki Polska nie udzieli w terminie odpowiedzi - tłumaczy Marzena Rusin-Gielniewska z Sądu Okręgowego w Świdnicy.
Pytania z całej Europy
Pytania Hiszpanie zadali także sądowi w Rzeszowie: czy sąd jest niezależny, a sędziowie nieusuwalni, czy możliwa jest polityczna kontrola nad sędziami. W tej sprawie akurat chodzi o ekstradycję Hiszpana do Polski. Hiszpanie dali dziesięć dni na odpowiedź.
- (Sędziowie - przyp. red.) powinni odpowiadać, jak jest rzeczywiście, a nie uprawiać propagandę jak politycy - uważa Krystian Markiewicz, prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia".
- Za to wszystko, co dzieje się teraz wokół polskiego wymiaru sprawiedliwości pełną odpowiedzialność ponosi PiS - komentuje Borys Budka, poseł PO.
Sądy w Poznaniu, Warszawie i Gliwicach dostaną wkrótce z Holandii pytania o to, czy wymieniono prezesa i wiceprezesa sądu i czy ich następców wybierał polityk. Wymiany prezesów sądów, których dokonał minister Ziobro, czyli polityk, niepokoją Holendrów także w sprawach kryminalnych.
W ręce holenderskiego wymiaru sprawiedliwości dostało się ostatnio trzech Polaków. Jeden za próbę zabójstwa, jeden za rozbój, jeden za handel narkotykami. Wydawałoby się, że ich ekstradycja to tylko formalność. Sąd w Amsterdamie tę formalność jednak zawiesił, dopóki nie dostanie odpowiedzi na swoje pytania i nie upewni się, że polscy sędziowie są niezależni.
Analogia ad Hitlerum
Sąd w Irlandii z kolei pyta o wiceministra sprawiedliwości Marcina Warchoła, który zatrzymanego w Irlandii publicznie w prasie określił mianem "niebezpiecznego przestępcy z mafii narkotykowej, którego czeka kara". Sąd zastanawia się, czy to może wpłynąć na przyszły wyrok. W odpowiedzi wysłano opis czynności służbowych członków kierownictwa Ministerstwa Sprawiedliwości.
- Czy pani by nazwała Hitlera przestępcą? Ja tak. Czy Hitler został skazany wyrokiem jakiegokolwiek sądu? Nie. (...) Określenie go (zatrzymanego w Irlandii - przyp. red.) publicystycznym, podkreślam, określeniem "przestępca" wcale nie jest żadnym, podkreślam, nadużyciem - podkreśla Marcin Warchoł.
To "określenie" zdaje się podważać zasadę domniemania niewinności, podkreślają Irlandczycy. Na pytania Irlandczyków odpowiadał już sąd w Poznaniu. - Pan sędzia odpowiadał w części dotyczącej tylko jego samego, czyli wskazał, że on się czuje sędzią niezawisłym - informuje Mariusz Sygrela, sędzia Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Ciemiężcy
Prezydent Duda obiecuje, że sądy polskie będą inne niż takie, w "których ludzie są ciemiężeni, w których siedzą aroganccy ludzie, którzy lekceważą innych".
Prof. Małgorzata Gersdorf odpowiada prezydentowi, że to, co on mówi, to nieprawda. Że są to słowa, które mają usprawiedliwić złe zmiany w sądownictwie. - Nie ma żadnej arogancji w sądach, nie ma ciemiężenia. (...) Może być bardziej oschłe zachowanie sędziów niższych instancji, jeżeli mają bardzo dużo spraw - tłumaczy.
Premier Morawiecki, zapytany w CNN o spór z Unią Europejską o sądownictwo, odpowiedział, że "Polska jest bardzo proeuropejska, ale trochę sceptyczna wobec Brukseli". Dodał, że wszystko w polskim sądownictwie jest w porządku.
Autor: Maciej Knapik / Źródło: Fakty TVN
Źródło zdjęcia głównego: tvn24