Według unijnych norm żaden z lekarzy w Europie nie powinien pracować więcej niż 48 godzin tygodniowo. Wszędzie w przepisach jest znana nam już doskonale klauzula opt-out. Nie tylko Polska z niej korzysta. I tak na przykład połowa młodych niemieckich lekarzy pracuje 59 godzin tygodniowo. Ale już we Francji tylko 46 godzin, czyli nawet mniej od unijnej normy. W całej UE zatrudnionych jest blisko 2 miliony lekarzy.
Oglądaj "Fakty z Zagranicy" od poniedziałku do piątku o 19:55 w TVN24 BiS
Niewyspani, zestresowani, przemęczeni i często z nadciśnieniem. Gdyby spotkali takiego pacjenta, zaleciliby mu odpoczynek, a najlepiej urlop. Jednak sami do takich porad raczej się nie stosują. W wielu europejskich krajach młodzi lekarze często pracują dużo więcej, niż powinni.
Regulacje to tylko teoria
Dopuszczalny czas pracy w Unii Europejskiej reguluje wydana w 2003 roku dyrektywa 2003 / 88 / EC. Można pracować maksymalnie 48 godzin tygodniowo, z zastrzeżeniem, że na każdą dobę przypada 11 godzin ciągłego odpoczynku. Co najmniej jeden dzień w tygodniu powinien być wolny. Co 6 godzin należy nam się 20 minut nieprzerwanego odpoczynku. Tak wyglądają unijne regulacje, czyli teoria. Życie ją weryfikuje.
W Niemczech reguła 48 godzin pracy w tygodniu to pusty przepis. Teoretycznie zwykły dzień pracy lekarza nie powinien przekraczać tu 8 godzin a w systemie dyżurowym w szpitalu - 24. Nadgodziny nie powinny przekraczać 30 proc. całego czasu pracy. Jednak dane zebrane przez niemiecki związek lekarzy pokazuje, że praca w takim idealnym wymiarze godziny pracy to rzadkość.
Z przeprowadzonych dwa lata temu badań wynika, że połowa młodych niemieckich lekarzy pracuje około 59 godzin tygodniowo, ale aż jedna czwarta jeszcze więcej - do 80 godzin. Lekarze w całej Unii Europejskiej mogą pracować dłużej, bo podpisują tak zwaną klauzulę opt-out, czyli dobrowolnie zgadzają się na wydłużenie czasu pracy. W Polsce nie może to być więcej niż 78 godzin tygodniowo. Na tym tle, komfortowe wydają się warunki pracy lekarzy we Francji.
"Pustynie medyczne"
Pracują oni średnio 46 godzin tygodniowo - to w skali kraju, bo w niektórych regionach jest dużo gorzej. Francja zmaga się bowiem z problemem tak zwanych "pustyń medycznych", czyli terenów, gdzie lekarzy po prostu nie ma. W tych rejonach żyje co dziesiąty Francuz, a praktykujący tam specjaliści - na przykład ginekolodzy - pracują nawet 90 godzin w tygodniu. Żeby temu zapobiec, Francja, jako pierwsza, wprowadziła właśnie publiczny system "wideowizyt"' - czyli konsultacji lekarskich przez internet.
Prezydent Emmanuel Macron chce też zmian w kształceniu lekarzy, bo liczba osób kończących studia medyczne systematycznie spada. Obecnie, na 10 tysięcy mieszkańców Francji przypada tylko dziewięciu absolwentów medycyny. To najgorszy wynik w Unii Europejskiej. Polska jest tuż za Francją - na 10 tysięcy mieszkańców przypada niewiele ponad dziesięciu absolwentów. W Irlandii, która jest europejskim liderem, blisko 24.
W przypadku Polski, niewielka liczba absolwentów medycyny przekłada się na niewielką liczbę lekarzy. Statystycznie mamy do nich najgorszy dostęp. Na tysiąc mieszkańców przypada jedynie dwóch lekarzy. W Niemczech czterech, a w Grecji - sześciu.
Lekarskie migracje
Oprócz tego, że niewielu młodych lekarzy szkolimy, to jeszcze część z nich decyduje się wyjechać za granicę. Bardzo często do Wielkiej Brytanii.
Na Wyspach młodzi lekarze strajkowali tylko raz w 70-letniej historii tutejszej ochrony zdrowia. W 2016 roku poszło o zmiany w kontraktach. Rząd zaproponował lekarzom podwyżkę podstawy pensji, obcinając dodatki za nadgodziny i pracę w soboty. Rezydenci i początkujący lekarze stwierdzili, że na takiej zmianie będą stratni, ale ich marsze i odejście od łóżek pacjentów na nic się zdały - rząd nowe umowy przeforsował.
Coraz częściej więc brytyjscy lekarze decydują się na wyjazd do Australii, gdzie mogą zarobić więcej, a pacjentów mają mniej. W polskich szpitalach, w miejsce tych, którzy wyjechali do Wielkiej Brytanii, coraz częściej można spotkać Ukraińców.
Autor: Joanna Stempień / Źródło: Fakty z Zagranicy TVN24